Od 2018 roku ZHP realizuje działania w ramach Rządowego Programu Wsparcia Rozwoju Organizacji Harcerskich i Skautowych. Celem programu jest wzmocnienie organizacji harcerskich w zakresie potencjału instytucjonalnego oraz realizowanej działalności programowej. Program zakłada podniesienie umiejętności, kompetencji i kwalifikacji wychowawców oraz dzieci i młodzieży zaangażowanych w działalność harcerską oraz rozwój wolontariatu w organizacjach harcerskich. Ponadto, w ramach programu następuje wzmocnienie współpracy organizacji harcerskich z podmiotami sektora publicznego. Cele programu w ZHP są realizowane w ramach poniższych działań:
Zadanie 1. Wsparcie kształcenia i działań programowych w organizacjach harcerskich
Zadanie 1.1. Kształcenie metodyczne wychowawców
Działania podejmowane w tym zadaniu skupiają się na rozwiązaniu problemów z niewystarczającą liczbą kadry, dużą rotacją wśród drużynowych, niewystarczającym przygotowaniem drużynowych do prowadzenia drużyn oraz trudnościami w zapewnieniu systematycznego wsparcia metodycznego i programowego drużynowym z poziomu kadry hufca. Niewystarczająca liczba instruktorów-wychowawców zmusza wolontariuszy do podejmowania większej liczby funkcji, co prowadzi do szybszego wypalenia organizacyjnego. Aby zwiększyć liczbę kadry a zwłaszcza drużynowych niezbędne są szkolenia dla drużynowych, tj. kursy instruktorskie wspierające ich rozwój osobisty a także kursy drużynowych dostarczające i rozwijające umiejętności i wiedzę potrzebną do prowadzenia drużyn. Planujemy także przeprowadzenie szkoleń dla kadry wspierającej drużynowych. Szkolenia te skupią się na tym, jak dbać o rozwój drużynowych oraz wspierać ich w pracy metodycznej. Istotnym elementem realizacji kształcenia metodycznego wychowawców są formy zapewniające wymianę doświadczeń i budowanie bazy dobrych praktyk, które umożliwiają zarówno uzupełnienie wiedzy jak i zdobycie pomysłów na lepsze funkcjonowanie drużyn.
Zadanie 1.2. Kształcenie metodyczne osób niepełnoletnich
Metoda harcerska charakteryzuje się w szczególności pracą w małych grupach, którym przewodzą rówieśnicy. Aby działanie metody harcerskiej było niezakłócone, niezbędna jest stała i systematyczna praca z całą kadrą ZHP, w tym z osobami niepełnoletnimi nad zwiększeniem świadomości pracy metodą harcerską. Realizowane jest ona przede wszystkim w trakcie stałej pracy w drużynach, poprzez zdobywanie kolejnych stopni zuchowych, harcerskich i instruktorskich, ale także w trakcie szkoleń metodycznych. Realizacja tego zadania pozwoli odpowiedzieć na problemy organizacji z brakami kadrowymi na szczeblach niższych niż instruktorskie. Zapewni także przygotowanie młodej kadry do wspierania wszechstronnego rozwoju tak własnego jak i członków drużyn.
Zadanie 1.3. Kształcenie specjalistyczne
W celu zapewnienia i podwyższenia bezpieczeństwa harcerzy konieczne jest prowadzenie działań szkoleniowych obejmujących specjalistyczną wiedzę z zakresu bezpieczeństwa wypoczynku, ppoż, bhp. Szkolenia konieczne są także dla podwyższenia jakości działań programowych oraz jakości wsparcia logistycznego, projektowego i zarządczego. W tym celu na poziomie lokalnym, regionalnym oraz ogólnopolskim prowadzone są szkolenia specjalistyczne, dopasowane do potrzeb poszczególnych grup odbiorców (kadra wychowawcza, programowa, organizacyjna, itd.).
Zadanie 1.4. Praktyki edukacyjne – projekty wychowawcze
Odbiorcą działań są dzieci i młodzież w wieku 5–19 lat, prowadzącymi projektów są wolontariusze. Główną cechą projektów wychowawczych jest wolontariat osób prowadzących. Projekty obejmują bezpośrednie wsparcie pracy jednostek harcerskich, które obejmują działania skierowane do młodych osób. Projekty są organizowane na różnych poziomach: od małych (kilkuosobowych) jednostek harcerskich aż do dużych działających na terenie gminy, miasta czy nawet województwa. Drugie rozróżnienie dotyczy skali i zasięgu projektów.
Zadanie 2. Wsparcie instytucjonalne organizacji harcerskich
Zadanie 2.1. Organizacje harcerskie jako partner strategiczny państwa
Celem zadania jest zwiększenie zakresu stałej współpracy instytucji publicznych z organizacjami harcerskimi i skautowymi jako strategicznego partnera Państwa w wychowaniu dzieci i młodzieży. Zadanie realizowane w partnerstwie, wszystkich zainteresowanych organizacji harcerskich i skautowych, w szczególności uczestniczących w Programie.
Zadanie 2.2. Promocja ruchu harcerskiego
W celu promocji wychowania opartego na systemie wartości zawartym w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim lub Skautowym oraz popularyzacji ruchu harcerskiego i skautowego w Polsce konieczne jest wypracowanie i wdrożenie kampanii społecznej. Bardzo ważnym jest publicznie pokazywanie społeczeństwu, zwłaszcza dzieciom i młodzieży, harcerskiej przygody, przyjaźni, wyzwań, wartości i służby, zaś rodzicom – wychowawczej roli harcerstwa kształtującego kompetencje na całe życie oraz społecznej roli harcerstwa w kształtującego społeczeństwo obywatelskie.
Zadanie 2.3. Rozwój potencjału organizacyjnego i infrastrukturalnego organizacji harcerskich
Problemy ZHP wynikające z nadmiernego obciążenia drużynowych/wolontariuszy w wykonywanie prac administracyjnych, finansowych i koordynacyjnych kosztem prowadzenia działalności wychowawczej zostaną rozwiązane poprzez wzmocnienie zaplecza organizacyjnego, wspierającego bieżące funkcjonowanie organizacji i umożliwiające programowo-metodyczne wsparcie drużynowych. Sposobem na rozwiązanie problemów nadmiernego obciążenia biurokratycznego jest cyfryzacja i automatyzacja procedur i procesów, która zostanie zrealizowana przez rozwój usług cyfrowych ZHP. W ramach tego zadania zostaną przeprowadzone remonty harcówek, ośrodków harcerskich i baz szkoleniowych oraz zostaną zakupione wyposażenia drużyn.
Zadanie 2.4. Budowa systemu współpracy z sektorem przedsiębiorstw
Zadanie będzie realizowane w celu nawiązania stałej współpracy, chętnych organizacji harcerskich i skautowych uczestniczących w ROHiS z sektorem przedsiębiorców. Będzie realizowane poprzez spotkania warsztatowe partnerstwa, fora wymiany doświadczeń, spotkania z przedstawicielami firm, udział w konferencjach itd.
Zadanie 2.5. Konsolidacja środowisk harcerskich i skautowych
Dalsza konsolidacja środowisk harcerskich i skautowych jest bardzo ważnym elementem programu, który może mieś duży wpływ na wzmocnienie utrzymania efektów programu w czasie. W tym zadaniu można wydzielić trzy typy działań, które mają na celu konsolidację środowisk harcerskich i skautowych: na poziomie dalszej pracy międzyorganizacyjnego zespołu ekspertów oraz na poziomie kierowników projektów. Oddzielnym działaniem jest utworzenie Rady Organizacji Harcerskich.
Całkowita wartość zadania publicznego w latach 2022 - 2023: 20 371 000,00 zł.
